NAIS malaman ni San Jose Del Monte City Representative Florida ‘Rida’ Robes kung paano pinamahalaan ang Air Traffic Management (ATM) System sa kabila ng pagpapasinaya noong 2018 lamang.
Hiniling ni Rep. Robes, sa pamunuan ng Kamara na atasan ang House Committee on Good Government na magsagawa ng inquiry sa naiulat na malfunction at shutdown ng bagong Communications, Navigation and Surveillance system para sa Air Traffic Pamamahala ng Ninoy International Airport (NAIA) noong Enero 1.
Si Rep. Robes ay kabilang sa 65,000 inbound at outbound na mga pasahero na apektado ng airspace shutdown.
Nais malaman ni Rep Robes mula sa mga opisyal ng Department of Transportation and Railways (DOTR) kung paano nag-malfunction ang New CNS/ATM System na nautang sa JICA sa kabila ng inagurasyon nito noong 2018 at may lokal na pondo mula sa gobyerno. Napansin niya na may kakulangan din sa koordinasyon sa pagitan ng CAAP at/o MIAA sa mga airline – pati na rin ang kawalan ng pag-aalala para sa mga pasahero ng eroplano sa isang mahigpit na badyet at nais/kailangan nang umuwi, o ang mga kailangang bumalik sa trabaho sa labas ng bansa.
“Ang pagsara nito ay nagdulot ng malubhang banta sa kaligtasan ng aviation, pagkalugi sa ekonomiya sa turismo at industriya ng aviation, at pag-alis libu-libong papasok at papalabas na mga pasahero ng flight ang na-stranded,” ani Rep. Robes.
Naapektuhan ng shutdown ang hindi bababa sa 282 domestic at international flights, at 65,000 inbound at outbound na mga pasahero.
Ibinunyag ni Rep. Robes na ang bagong CNS/ATM ay produkto ng JICA loan ID PH-P228 na may titulong loan New Communications, Navigation and Surveillance/Air Traffic Management Systems Project sa pagitan ng Pilipinas at Japanese government, sa pamamagitan ng Department of Transportation at Communications (DOTC) noong Marso 28, 2002 na may petsa ng bisa noong Peb. 21, 2003 na nagkakahalaga ng ¥22,049 milyon.
Gayunpaman, ang bagong CNS/ATM ay pinasinayaan lamang noong Enero 16, 2018 habang ang mga tala ng Department of Budget and Management (DBM) ay nagpapakita na ang gobyerno ay patuloy na tumatanggap ng loan package kahit noong 2021.
Sinabi ni Rep. Robes na ang lokal na counterpart funding para sa proyekto ay nangyari noong 2017 na nagkakahalaga ng P9.8 bilyon para sa “konstruksyon ng mga paliparan at pasilidad sa paglalayag, at pagkuha ng kagamitan sa paglalayag na nakasaad sa talata 6 ng General Appropriations Act (GAA).”
Ayon kay Rep. Robes, ang lokal na pondo para sa bagong CNS/ATM project ay nagkakahalaga ng P122,273,000 noong 2017.
Ang resolusyon ng bahay ay tutuon din sa pagpapanatili ng bagong sistema ng CNS/ATM, gayundin ang pagkakaroon o kawalan ng back-up o contingency plan.
Sinabi ni Rep. Robes na ang pagsubaybay sa airspace ay nagsasangkot din ng pambansang seguridad, apektadong turismo at industriya ng aviation. May epekto ito sa kumpiyansa ng mamumuhunan. Ang resolution ay hindi limitado sa uninterruptible power supply. Nabanggit niya na ang JICA na pinahiram ng Bagong CNS/ATM system noong 2002 ay isinara noong 2010 ngunit sinabing ang petsa ng pagsasara ay pinalawig ng dalawang beses – noong 2013 at 2017 saan ginawa ang inagurasyon nito lamang 2018.
“With the funding implementation and proper maintenance of the new CNS/ATM system, regular audit and assessment of its capability, the shutdown could have been prevented avoiding substantial risks to national security, inconvenience to passengers and substantial loss to the tourism and aviation industry,” pahayag ni Rep. Robes.