Ano Ang “Oral Thrush” or Candidiasis ng Bunganga?

Ang “Oral Thrush” or Oral Candidasis ay sanhi ng Fungus na tinatawag na Candida albicans, ang Candida ay pangkaraniwang kasama sa tinatawag na normal microflora ng ating mga bibig, at ang mga taong Carrier na-naghaharbor nito ay walang nararamdamang simtomas or senyales ng sakit. Ang Candida ay maaring maging sanhi ng Oral Thrush, kapag ito ay nag-infect na sa bunganga ng isang tao. Ang Oral Thrush ay maaring mangyari ng 5 to 7 percent sa mga sanggol na mababa sa 1 buwan ang edad. Ang incidence naman nito sa pangkalahatang populasyon ay nasa 8 cases bawat 100,000. Sa mga taong mayroong HIV, ang Oral Candidasis ay kabilang sa opportunistic infection na mayroong 9 to 31 percent na tyansa na ang isang pasyente ay magkakaroon nito (Source: “Oral Manifestation in HIV Infection: Fungal and Bacterial Infection, Kaposi’s Sarcoma”; Reichart, PA 2003).

May dalawang mechanism kung paano maaring magkaroon ng Oral Thrush ang isang tao, ang una ay ang Fungal Overgrowth, at ang pangalawa ay dahil sa Host Immunocompromised State. Ang Fungal Overgrowth ay nangyayari kapag ang pagtubo at pagdami ng Candida sa bunganga ay nagiging mas mabilis kesa sa normal. Nauna ko ng nabanggit na ang Candida ay parte ng Normal Flora ng ating bibig, kasama nito ay ang mga bacteria na hindi nagsasanhi ng ano mang sakit, ang pagtubo at pagdami ng Candida ay nireregulate ng mga Bacteria at Microbes na ito, bukod pa sa Ph level, at iba pang mga bagay na nagsisilbing “Check and Balances” upang ang ating bibig ay maging healthy at ma-regulate ang ating katawan laban sa impeksyon. Kasama ito sa tinatawag na “Natural Immunity” ng ating katawan. Kapag tayo ay umiinom ng gamot lalo na ang mga antibiotic na walang regulasyon or indikasyon galing sa isang lisensyadong doctor, ang normal flora na ito ay na-didisrupt at nangamatay ang mga Friendly Bacteria na naroon, dahil dito, wala ng nag-reregulate ng pagtubo ng Candida kaya ito ay dumadami at maaring magsanhi ng infection. Bukod sa Antibiotics ang mga gamot laban sa cancer ay maari din maging factor upang magkaroon ng Oral Thrush ang isang tao.

Ang pangalawang mekanismo ng impeksyon ng Oral Thrush ay dahil ang Host ay IMMUNOCOMPROMISED. Ilan sa mga Systemic infection at Immune System Infection tulad ng Diabetes Mellitus, HIV, Severe Combined Immunodeficiency Syndrome at iba’t ibang uri ng Cancer ay nakakapagpababa ng ating Immune Response na lumalaban sa iba’t ibang klase ng impeksyon. Dahil mahina ang ating Immune System mas mabilis mag-develop ng infection ang Candida sa ating bunganga.

Ang Oral Thrush ay madaling mapansin dahil ito ay nagsasanhi ng Puti or Dilaw na Patches sa bunganga or dila ng isang tao. Kapag ang mga patches na ito ay kinayod, halimbawa, kapag ang isang tao ay nagsisipilyo ito ay maaring magdugo. Maari ring magkaroon ng pagkawala ng panlasa at burning sensation sa bunganga ang mga taong mayroong Oral Thrush. Ilan sa mga kumplikasyon ng Oral Thrush ay ang pagkalat nito sa ating Esophagus at iba pang parte ng ating katawan.

Ang Oral Thrush ay nagagamot sa pamamagitan ng Antifungals na nirereseta ng ating mga doctor, ilan sa mga ito ay ang Fluconazole, Clotrimazole, Nystatin at Itraconazole. Upang Maiwasan ang Oral Thrush, nakakatulong ang proper oral hygiene at pag-iwas sa mga bagay na makakapagpababa ng ating Immune system response. Kapag mayroong katanungan maaring mag email sa samuelzacate@gmail.com or mag like at mag comment sa fan page na Medicus Et Legem sa facebook link ( https://www.facebook.com/Dr-Sam-Zacate-Medicus-et-Legem-995570940634331/)    – Dr Samuel A Zacate