Isinasaalang-alang kung gaano ang bansa ay madaling kapitan ng mga natural na sakuna at iba pang kalamidad, inulit ni Senador Christopher “Bong” Go ang kanyang apela para sa pagpasa ng kanyang panukalang Mandatory Evacuation Center Act habang tinatanggap niya ang mga katulad na hakbang na itinutulak ng kanyang mga kapwa mambabatas.
“Masaya po ako na ‘yung iba pong senador ay gusto rin pong magkaroon ng mandatory evacuation center. Finile ko po sa Senado, (ang pagpapatayo ng) mandatory evacuation centers sa mga probinsya, siyudad, at munisipyo kasi tuwing may bagyo po ang mga kababayan natin inilalagay sa mga eskwelahan, nagagamit ang eskwelahan,” pahayag ni Go sa ambush interview matapos nitong pangunahan ang relief operation para sa mga biktima ng pagbaha sa Oroquieta City, Misamis Occidental nitong Enero 19.
“Ngayon, face-to-face (classes) na tayo, maantala ‘yung pag-eeskwela kapag kailangan magamit ang mga classroom sa mga evacuees. (Kaya) mayroon dapat sana tayong handang evacuation center na malinis ‘yung sanitation, may komportableng mahihigaan ‘yung mga bata, at maayos na comfort room. ‘Yan po ang mandatory evacuation center na isinusulong ko po at ipaglalaban ko rin po sa Senado para kapag may bagyo, bago dumating ang bagyo, ilikas kaagad sa mga ligtas at maayos na evacuation center ang mga kababayan natin,” dagdag nito.
Ang panukalang Senate Bill No. 193 ni Go ay naglalayong tiyakin na ang mga pamilyang naapektuhan ng kalamidad ay maaaring sumilong sa mga evacuation center na ligtas, dedikado at may mga pangunahing pangangailangan.
Nagbibigay ito ng pinakamababang kinakailangan para sa bawat evacuation center, kabilang ang lokasyon, kapasidad ng istruktura o gusali, at mga amenities at accessibility.
Ang mga iminungkahing mandatory evacuation center ay dapat itayo at idinisenyo upang makayanan ang mga super typhoon o bilis ng hangin na hindi bababa sa 300 kilometro bawat oras at aktibidad ng seismic na hindi bababa sa 8.0 magnitude.
“Kaya nga po nagde-declare ng state of calamity para magamit kaagad nila ang Quick Response Fund nila sa Executive Department. Sa ngayon naman po, umpisa ng taon, nandyan ang pondo sa national government, pero hindi naman po diyan umaasa lahat.
“Napakalawak po ng Pilipinas, napakarami pong bagyong dumarating sa atin. Bagyo dito, bagyo doon sa Luzon, Visayas, Mindanao, kulang talaga ang pondo ng disaster fund kaya nandiyan po Department of Public Works, iba’t ibang departamento para tumulong. DPWH para sa infrastructure, DSWD para sa relief at pagkain, NHA naman po housing para sa mga bahay na nasira,” patuloy ni Go.
Tiniyak niya na: “Ako naman po bilang inyong senador, ay naririto lang po na handang sumuporta. Para sa akin, unahin natin ang mahihirap, ang mga nawalan ng bahay, mga walang makain. ‘Yun sila ang nangangailangan ng tulong ng gobyerno.”
Bukod sa mga mandatoryong evacuation center, patuloy ring isinusulong ni Go ang SBN 188 na naglalayong magtatag ng isang Department of Disaster Resilience — isang napaka-espesyal na ahensya na may tungkuling tiyakin ang adaptive, disaster-resilient at ligtas na mga komunidad. Ang panukalang-batas ay naglalayong lumikha ng isang mas mahusay at buong-ng-bansa na diskarte upang matugunan ang mga kalamidad.
“Isang aspeto na dapat natin mas maisaayos pa ay ang inter-agency coordination. Ito ang dahilan kung bakit matagal ko nang inirerekomenda at paulit-ulit ko nang sinasabi na dapat magkaroon ng isang departamento na may secretary-level na in-charge para mayroong timon na tagapamahala ng preparedness, response, and resilience measures pagdating sa ganitong mga krisis at sakuna,” pahayag pa ng senador.
