Binigyang-diin ni Senador Christopher “Bong” Go ang kahalagahan ng pagtugon sa mga isyu sa kalusugan ng pag-iisip sa bansa, na sinasabi na ang mga ito ay kasing kritikal ng anumang iba pang isyu sa kalusugan.
Sa isang pampublikong pagdinig na isinagawa ng Senate Committee on Health na pinamumunuan ni Go, ikinalungkot ng senador na sa kabila ng pagtaas ng kamalayan at pagsisikap na tugunan ang iba’t ibang alalahanin sa kalusugan ng isip, patuloy na umiral ang mental health stigma sa lipunan, kung saan maraming tao ang hindi nakikilala ang mga palatandaan. at sintomas ng mga problema sa kalusugan ng isip, lalo na sa mga kabataan.
“Palagi itong iniiwasan na pag-usapan dahil kadalasan nahihiya sila sa posibilidad na ma-discriminate sila ng tao,” saad ni Go.
“Umpisa pa lang ng pandemya, marami na pong naiulat na nakaka-experience ng depression, dahil marami ang talagang naapektuhan, nawalan ng kabuhayan o nawalan ng mahal sa buhay,” dagdag nito.
Sinabi niya na ang pandemya ng COVID-19 ay naglagay ng malaking stress sa kalusugan ng isip at kapakanan ng kabataang Pilipino, kung saan iniulat ng Kagawaran ng Edukasyon ang 404 na mag-aaral mula sa mga pampublikong paaralan na nagpakamatay noong 2021 at 2,147 na mag-aaral ang nagtangkang magpakamatay.
“Hanggang ngayon, maraming napapabalitang nag-suicide o sumubok na mag-suicide sa mga paaralan.
Nakakabahala po ito, lalo na sa mga kabataan na kung tutuusin, napakarami pa ring oportunidad sa buhay,” ani Go.
Upang matugunan ang mga isyung ito sa kalusugan ng isip, nilagdaan ni dating pangulong Rodrigo Duterte ang Republic Act 11036, o ang Philippine Mental Health Act, na nagtatatag ng isang pambansang patakaran sa kalusugan ng isip na nakadirekta sa pagpapabuti ng kalusugan ng populasyon.
Binibigyang-diin ng batas ang karapatan ng lahat ng Pilipino sa pangangalaga sa kalusugang pangkaisipan at naglalayong magbigay ng mga serbisyo sa kalusugang pangkaisipan sa antas ng barangay, pagsamahin ang mga programa sa kalusugang pangkaisipan at kagalingan sa antas ng katutubo, pagpapabuti ng mga pasilidad ng kalusugang pangkaisipan, at pagtataguyod ng edukasyon sa kalusugan ng isip sa mga paaralan at mga lugar ng trabaho.
Nagpahayag siya ng partikular na pagkabahala sa estado ng National Center for Mental Health (NCHM), na nangangailangan ng pansin at pagpapabuti upang mapanatili ang pangunahing karapatan ng lahat ng Pilipino sa pangangalagang pangkalusugan.
“Gusto ko rin partikular na ibigay sa atin ang mga obserbasyon ni Senator Raffy Tulfo sa kanyang surprise ocular inspection sa National Center for Mental Health. Iniulat ni Senator Tulfo ang kaawa-awang kalagayan ng ilang pasyente, na ang ilan ay ginagamot nang hindi makatarungan o mas masahol pa sa mga hayop,” pahayag ni Go.
Ipinunto ng senador na ang decongestion ng NCMH ay kritikal sa pagpapabuti ng kasalukuyang estado nito.