TIWALA si Senador Sonny Angara na ang kanyang isinusulong na pag-amyenda sa umiiral na Government Procurement Reform Act (GPRA) ay magbubunga ng positibong pagbabago sa pagpapatupad ng mga proyekto at purchase of goods and services and supplies at iba pang aktibidad ng gobyerno na nalulusutan ng matinding korupsiyon.
Matapos ang tatlong pagdinig, 10 technical working group meetings at ilang buwang konsultasyon hinggil sa 13 bills na nagtutulak sa mga panukalang pag-amyenda sa Republic Act 9184 o GPRA na inisponsor ni Angara, ang Senate Bill 2593 ay nakatakdang pagdebatehan sa plenaryo.
Ang GPRA na priority measure din ng Legislative-Executive Development Advisory Council o LEDAC ay inaasahang hindi lamang makatutulong na mas mapabillis ang government procurement process, kundi ang mas mapahusay rin ito.
“Ang R.A. 9184 na iniakda ng aking yumaong ama na si dating Senate President Edgardo Angara ay isang napakalaki at napakahalagang batas. Kinilala at umani ito ng samu’t saring papuri hindi lamang sa Pilipinas kundi maging sa iba’t panig ng mundo, kabilang na ang World Bank. At bagaman nagawa ng batas na ito na ipatupad ang mga importanteng reporma sa government procurement process, nakahanap pa rin ng paraan ang mga tiwaling indibidwal sa gobyerno na naging dahilan upang bilyun-bilyong piso ang masayang dahil sa korapsyon at sa pagpapabaya ng mga kinauukulan,” ani Angara.
“May mga ahensiya tayo ng gobyerno na sa procurement of basic supplies pa lamang ay inaabot na ng napakahabang panahon bago nila makumpleto. Ibig sabihin, walang mahusay na kumpetisyon ng bidders at madalas sablay ang procurement of goods ng mga ahensyang ito dahil marahil sa poor planning o kaya naman ay dahil tali sila sa isinasaad ng batas,” sabi pa ng senador.
Sa resulta ng pag-aanalisa ng World Bank noong 2019 sa Philippine procurement data, napagtanto nila na kung mayroon lamang mas pinahusay na procurement strategies ang Pilipinas, siguradong matitipid pa nito ang 29 porsiyento ng kanyang kabuuang procurement spend.
Sa apat na taong sakop ng pag-aaral ng World Bank mula 2014 hanggang 2018, posible anilang nakatipid pa ang Pilipinas ng hanggang P1.2 triylon.
At dahil batid ng kasalukuyang administrasyon ang naglalakihang problema sa public procurement, maging si Pangulong Marcos ay nagpahayag na importanteng amyendahan na ang GPRA.
Sa kanyang State of the Nation Address (SONA) naoong nakaraang taon, binigyang-diin ng Pangulo na kinakailangan nang baguhiin ang public procurement upang maibagay ang implementasyon nito sa kasalukuyang panahon para gawing mas epektibo ang serbisyo ng gobyerno.
Kabilang sa mga isinusulong na reporma sa GPRA ay ang pag-aatas sa mga ahensiya ng pamahalaan na magkaroon ng maayos na planning at maagang pagpapatupad ng procurement activities.
Isang probisyon na nilalaman ng Most Economically Advantageous Responsive Bid (MEARB) ang tutugon sa mga usapin hinggil sa award criterion na nakalahad sa RA 9184. Lumalabas na dahil napupunta ang award sa lowest bidder, nabibili ng gobyerno ang mga kagamitang mahihina ang kalidad o subpar. Sa pamamagitan ng MEARB, titiyaking hindi lamang makatitipid ang pamahalaan, kundi sisiguruhin ding dekalidad ang mga mabibili nito.
Aatasan sa ilalim ng batas na ito ang Department of Budget and Management na lumikha ng procurement positions sa iba’t ibang ahensiya ng gobyerno para masiguro na mahuhusay at propesyonal ang mga itatalagang procurement practitioners ng pamahalaan.
“Isinama natin ito para mismong gobyerno ang manguna sa pagsuporta sa mga industriyang Tatak Pinoy upang mas mabilis na maging globally competitive ang mga ito,” ayon kay Angara na principal author at sponsor ng R.A. 11981 o ang Tatak Pinoy Act.
“Tiwala tayo na sa pagsasabatas ng reporma sa GPRA, hindi lamang bibilis ang procurement ng gobyerno, kundi magiging mas epektibo din ito. At sa ganitong paraan, iigting ang kapasidad ng gobyerno para tugunan ang pangangailangan ng sambayanang Pilipino. At kapag lalong gumanda at bumilis ang pag-responde, mas lalalim ang tiwala at magiging panatag ang kalooban ng sambayanan sa ating gobyerno,” dagdag pa ni Angara.
VICKY CERVALES
