NANANATILING matatag ang labor market sa bansa, na may pinakamababang unemployment rate na naitala sa halos dalawang dekada, matapos muling pagtibayin ng National Economic and Development Authority (NEDA) ang pangako ng administrasyong Marcos na lumikha ng mas mataas na kalidad na trabaho para sa mga Pilipino.
Ayon sa Philippine Statistics Authority (PSA), nagtala ang Pilipinas ng 3.1 percent unemployment rate noong December 2023, mas mababa sa 4.3 percent na naitala noong December 2022. Ito ay kumakatawan sa year-on-year na pagbaba ng 617,000 unemployed individual.
Ang antas ng underemployment ay bumaba sa 11.9 porsiyento noong Disyembre 2023 mula sa 12.6 porsiyento na iniulat noong Disyembre 2022. Ang pagbabang ito ay tumutugma sa 186,000 mas kaunting underemployed o mga taong may trabaho na nagnanais ng karagdagang trabaho at oras ng trabaho. “Tinatanggap namin ang balita ng isang record-low unemployment rate, na nagpapahiwatig ng patuloy na momentum ng ekonomiya at katatagan ng ating labor market.
Dagdag pa rito, matatag ang administrasyong Marcos sa pangako nitong unahin ang paglikha ng mga trabahong may mataas na suweldo upang matugunan ang matagal nang kahinaan sa pagtatrabaho sa ating bansa at babaan ang antas ng underemployment.
Ipagpapatuloy natin ang pagrarampa ng panlipunan at pisikal na mga pamumuhunan sa impraestruktura at kapansin-pansing pagpapabuti ng human capital upang palakasin ang mga prospect ng trabaho ng ating mga tao,” ani NEDA Secretary Arsenio M. Balisacan.
Sa pangkalahatan, ang pagpapabuti sa merkado ng paggawa ay isinalin sa bilang ng mga taong may trabaho na may edad 15 taong gulang pataas na umabot sa 50.52 milyon noong Disyembre 2023, na mas mataas kaysa sa 49.00 milyon na naitala sa parehong panahon noong nakaraang taon.
Ang 96.9 percent na employment rate sa bansa ay ang pinakamataas na naitala na rate mula noong Abril 2005. Dahil sa mga magagandang kondisyon sa merkado ng paggawa, nagpahayag ng kumpiyansa si Balisacan na magpapatuloy ang mga paborableng trend na ito habang itinutulak ng gobyerno ang mas maraming pamumuhunan sa pamamagitan ng paglikha ng isang nakakapagpagana na patakaran at kapaligiran ng regulasyon at walang tigil na pagtugon sa mga hadlang sa mga kritikal na lugar na tinukoy ng pribadong sektor. Kabilang dito ang gastos ng enerhiya at logistik, ang kadalian ng paggawa ng negosyo, ang pagiging mapagkumpitensya ng lakas paggawa ng bansa, at ang pagkakapare-pareho ng mga tuntunin at regulasyon. Sa kabilang banda, nagkaroon ng mga pagkawala ng trabaho sa wholesale at retail trade (-660,000), administrative at support service activities (-250,000), at pangingisda at aquaculture (-159,000).
Napansin din ng PSA ang pagtaas ng youth underemployment rate, tumaas sa 11.6 percent mula sa 9.2 percent sa parehong panahon noong nakaraang taon. Sinabi ni Balisacan na ang ilan sa mga isyung ito ay maaaring matugunan, sa bahagi, sa pamamagitan ng higit pang pagtaas ng paggamit ng digital na teknolohiya, na napakahalaga sa pagpapataas ng produktibidad at pagtataguyod ng kahusayan. “Dapat tiyakin ng gobyerno na ang inobasyon at digitalization ay magiging integral sa lahat ng sektor. Upang makatulong na paganahin ang mga ganitong proseso, kami ay bukas na bukas sa pakikipagtulungan sa aming mga kasamahan sa Kongreso upang harapin at sa huli ay maipasa ang Open Access sa Data Transmission bill. Ang pagpapabilis ng digitalization at pagpapabuti ng koneksyon sa pamamagitan ng isang mas mapagkumpitensya at masiglang sektor ng ICT ay maaaring maging isang game changer, lalo na kung isasaalang-alang ang mga socioeconomic na pagkakataon na maaaring likhain at paramihin para sa mga maliliit na may-ari ng negosyo at sa mga nasa malalayong lugar,” sabi ng punong tagaplano ng ekonomiya ng gobyerno.
Idinagdag niya na ang gobyerno ay dapat magpatibay ng mga reporma sa mga programa sa edukasyon at pagsasanay, tulad ng mga hakbangin sa upskilling at reskilling, upang itaguyod ang isang kultura ng pagbabago. Sinabi niya na ang mga pagsisikap na ito ay maghahanda sa mga manggagawa na may mga kinakailangang kasanayan at kakayahang umangkop upang umunlad sa umuusbong na digital landscape.